Z33

2022 was voor Z33 en mezelf een bewogen jaar. Met zowel positieve waarderingen als moeilijke momenten.

Bij de beste architectuur van Europa

Het jaar begon met een hoogtepunt. Vanuit Barcelona kregen we het nieuws dat we op de shortlist stonden voor de prestigieuze Mies van der Rohe award. Die prijs bekroont de beste architecturale realisaties in Europa. Noem het gerust de Oscars van de architectuur. De hoofdprijs kwam uiteindelijk niet naar ons, maar ging naar Londen. Toch was het een hele eer om bij de vijf finalisten te eindigen. We zijn nog steeds bijzonder trots op onze architecturale parel, die Francesca Torzo zo minutieus ontwierp. Z33 zette Hasselt hiermee internationaal op de kaart. Dat merkte ook de Financial Times op, die ons opnamen in hun lijstje ‘architectuur om te zien in 2023’ met 8 gebouwen in o.a. Hong Kong, Berlijn, Beirut én Hasselt. Nog steeds ontdekken veel bezoekers ons gebouw voor het eerst. Met Fitting In en Composite Presence hadden we het afgelopen najaar twee toptentoonstellingen. Scholen vonden massaal de weg naar Z33 en onze bezoekerscijfers waren nog nooit zo hoog. Meer dan 21.000 bezoekers kwamen naar de tentoonstellingen kijken. Als we al onze activiteiten erbij tellen, bereikten we het afgelopen jaar maar liefst 40.000 mensen. Dat is een vervijfvoudiging sinds 2019. Mensen voelen zich duidelijk welkom in Z33 en keren graag nog eens terug. Al die erkenning deed deugd.

Kunst siert de Maasvallei op

Niet alleen binnen de muren van ons prachtige gebouw konden we harten veroveren. Ook Kunst aan de Maas trok zich dit jaar helemaal op gang, met tijdelijke werken van Benjamin Verdonck, Olivier Goethals en Maarten Inghels. We installeerden ons eerste permanente werk: een magnifieke levensboom van de Amerikaanse kunstenaar Mark Dion. Die boom staat op een zeer bijzondere plek. Op een vluchtheuvel in het kleine dorpje Herbricht, waar de Maas meer dan eens overstroomde.

In 2023 volgen nog twee nieuwe kunstwerken in de regio. Zo krijgt Kunst aan de Maas steeds meer vorm. Op die manier geven we de wandelaars en fietsers in de Maasvallei een onverwacht moment van schoonheid, een overpeinzing of een aangenaam rustmomentje. Ik ben blij dat we op zo’n laagdrempelige manier kunst kunnen tonen. Kunst die bovendien het gebied niet verstoort, maar bijdraagt aan de prachtige omgeving.

Z33 in zwaar weer

Naast al dat goede nieuws kregen we ook slecht nieuws te verwerken. In 2022 dienden we een dossier in voor subsidies uit het Vlaamse Kunstendecreet. We stuitten eerst op een negatief preadvies, maar uiteindelijk bevestigde de Vlaamse regering de unieke positie die Z33 inneemt in het Vlaamse kunstlandschap. Hoewel de opluchting groot was, moesten we toch ook stevig besparen. Bijna een derde van onze werkingsmiddelen. En dan moet je keuzes maken. Bikkelharde keuzes, die in dit geval heel wat mensen troffen. Het waren ongetwijfeld de moeilijkste weken uit heel mijn carrière. Ik bewonderde tegelijk ook de weerbaarheid van mijn Z33-collega’s. Zelfs in zware tijden ontvingen ze elke bezoeker met een kamerbrede glimlach, bleven de tentoonstellingen online leven en stond alles technisch en productioneel op punt. We baanden ons samen een weg door dit bewogen jaar.

De weg vooruit

Met een kleiner budget en een kleiner team moeten we nu vooruit. We schrijven verder aan het verhaal waar we enkele jaren geleden aan begonnen zijn. En nog steeds in geloven. Zo zal Z33 het belang van creatieve verbeelding in de samenleving blijven benadrukken. Kunstenaars en ontwerpers bieden vanuit verrassende invalshoeken een ander perspectief op de kleine en grote vraagstukken van vandaag. Ze vragen om vertraging in jachtige tijden, prikkelen ons denken, stimuleren dialoog en discussie. Er is schoonheid nodig om te troosten en wrijving om te glanzen. We brengen een gevarieerder programma: een combinatie van groeps- en solotentoonstellingen waarin onze drie disciplines samen uitblinken, internationale samenwerkingen en een focus op scholenwerking. We maken van Z33 de plek die het prachtige gebouw verdient. Een open huis dat leeft. Een plek waar je kunst kan ervaren, ontwerpers kan ontdekken en mensen kan ontmoeten.

Ik wens jullie in 2023 veel hoopvolle en constructieve verbeelding toe,

Adinda Van Geystelen