Cream on Chrome ontwerpt interactieve koffiemachine
Coffee Culture
In tijden waarin je niet fysiek bij elkaar kunt zijn, delen we een digitaal drankje met inspirerende persoonlijkheden in onze gloednieuwe serie ‘Coffee Culture’. Vandaag: ontwerpersduo Cream on Chrome.
Jonas Althaus en Martina Huynh vormen samen het ontwerpersduo Cream on Chrome. Met hun interactieve installaties en designonderzoek bouwen ze verhaallijnen rond abstracte concepten.
Voor Z33 is Cream on Chrome geen onbekend duo. Ze namen deel aan de FORMAT editie van 2019, waarmee Z33 talent een stevige duw in de rug wil geven. Na dat succesvolle traject contacteerden we hen om een speciale koffiemachine te ontwerpen voor de gloednieuwe Z33-vleugel. Dit resulteerde in de Greenbox Barista. Pak jezelf een kop koffie en ontdek het opmerkelijke ontwerp.
Martina, voor je vorige project ‘Basic Income Café’ gebruikte je koffie als metafoor voor de geldstroom. Nu heb je samen met Jonas opnieuw een koffiezetapparaat ontworpen. Is dat toeval?
M: Zo klinkt het als een echte theorie (lacht).
J: Waarom koos je voor koffie en niet voor Fanta voor je vorige project?
M: Omdat het heel goed werkte als metafoor. Koffie geeft je energie. Als je genoeg koffie hebt, kun je de dag doorkomen. En vergelijkbaar: als je genoeg inkomen hebt, kun je genoeg eten kopen, enz.
Plus, een koffiebar is ook een zeer sociale omgeving. Mensen weten hoe ze zich er moeten gedragen. Het is een zeer gastvrije plek. Je kunt iemand uitnodigen voor een gratis kopje koffie, je gaat zitten en begint te praten. Daarnaast zag ik ook een mooie verwijzing naar de koffiehuizen van vroeger waar welgestelde mannen elkaar ontmoetten en de politiek bespraken. Dus ja, het voelde juist om koffie te gebruiken als een mooie metafoor.
Natuurlijk is er de koffielink met ‘Basic Income Café’, maar wat was het idee achter deze Green box Barista?
J: Het belangrijkste idee erachter was om een machine te ontwerpen die je iets geeft, maar niet op zo’n eenzijdige manier als een gewone koffiemachine dat doet. Die geeft je misschien wel koffie, maar verder gebeurt er niets speciaals. Je leert het apparaat niet kennen, je gebruikt het alleen om iets op te pikken. En daardoor voel je je ook nergens verantwoordelijk voor. Wat gebeurt er met de bekers of mokken? Moet het reservoir schoongemaakt worden? Mensen geven er niet echt om als het maar een gewone koffiemachine is.
Dus we willen dat mensen een kleine, korte relatie met de Greenbox Barista zouden opbouwen. De makkelijkste manier om dat te realiseren is door er een spelletje van te maken, waardoor mensen er op een of andere manier mee interageren.
M: Precies. Aangezien de koffie in Z33 gratis zal zijn, wilden we dat het Z33-personeel zo min mogelijk onderhoudswerk heeft. We verkopen ‘een koffie nemen’ dus echt als een leuke ervaring. Daarom is de machine zo responsief mogelijk gemaakt, met allerlei lichtjes en geluiden.
Interactiviteit speelt een rol in bijna al jullie projecten. Waarom willen jullie dat mensen zo interactief bezig zijn?
M: Er zit iets cruciaals in het moment van interactie met een object. Dat moment bepaalt in hoge mate de relatie ermee. Onze Greenbox Barista is geen simpele automaat waar je een muntje in gooit, je een koffie krijgt en je daarna omdraait. Nee, je moet effectief beginnen werken voor je koffie.
En hoe zit het met de relatie tussen mensen? Zoals je al zei, een koffiebar heeft ook een sociaal aspect. Is dat belangrijk voor jullie?
M: We hebben de koffiemachine nog niet met veel mensen zien werken (vanwege het coronavirus), maar het idee is dat een persoon werkt om één volledige karaf koffie te vullen. Daarmee kan je dan twee tot drie koffies zetten. Je kan dus zelf een kopje afnemen en de rest van de koffie op de verwarmingsplaat laten staan. Je zet dus eigenlijk al koffie voor de volgende persoon. We hopen dat we zo interactie tussen de mensen kunnen laten ontstaan.
J: Mensen willen eigenlijk wel met elkaar in contact komen, maar ze hebben daar altijd een of andere reden voor nodig. Op deze manier willen wij die reden graag geven. Het feit dat je een beetje te veel koffie voor jezelf hebt gemaakt kan een gesprekstarter zijn.
Het feit dat je een beetje te veel koffie voor jezelf hebt gemaakt kan een gesprekstarter zijn.
Waar komt de inspiratie voor het ontwerp vandaan?
J: We hebben gekeken naar de esthetiek van flipperkasten, fruitautomaten… dergelijke machines. Dat zijn toestellen waar mensen enthousiast mee bezig zijn.
M: We vinden het ook gewoon leuk om te begrijpen hoe de dingen werken en hoe ze er vanbinnen uitzien. Een van de esthetische inspiraties kwam dus voort uit het transparant maken van deze machine. Door al de buigzame plexibuizen zie je het water dus echt reizen en op een andere plek terechtkomen. Dat is geen directe designreferentie, maar dat idee heeft de machine wel echt open getrokken.
Op het einde van de rit stonden we voor ons koffiezetapparaat en hadden we zoiets van: “Het werd echt wat we in gedachten hadden.” (lacht)
Laten we het hebben over de materialen die jullie gebruikten. Sommige onderdelen zijn ge-3D-print en zien er heel modern uit. Toch moeten mensen evenzeer handenarbeid verrichten om koffie te maken. Het is een match tussen een mens en een machine. Hebben jullie dit verband bewust gelegd?
J: Jazeker, uit onze ervaring verliezen mensen tegenwoordig het contact met veel dingen. Veel interactie gebeurt in apps of online. Het eindeloos klikken op schermen of toetsenborden vereist heel weinig beweging. Het is dus altijd een openbaring als iemand ervaart dat hij of zij een lichaam heeft dat een bepaalde manier gebruikt kan worden. (lacht)
M: Als je de wereld alleen begrijpt via Zoom-meetings of online, dan zie je maar een fractie van de wereld zoals die echt is.
We vonden het een zeer interessante overweging dat elk onderdeel in dit gebouw een betekenisvolle interactie kan uitlokken.
We zien ook enkele ‘speciale’ elementen in jullie koffiezetapparaat, zoals een naaiwiel en een tweedehands handpomp. Waarom hebben jullie voor die specifieke objecten gekozen?
M: Het gebouw van Z33 was onze eerste inspiratiebron. De mooie nieuwe vleugel heeft enkele mooie, ‘oude’ decoratieve elementen zoals de trapleuningen, raamelementen,… en tegelijk voelt het modern aan. Daarom gebruikten we enkele industriële producten zoals een wiel van een naaimachine en combineerden we het met flitsende nieuwe elementen.
J: We wilden ook dat de gebruikers twee verschillende bewegingen konden uitvoeren. Terwijl je aan het wiel kan draaien, kozen we voor een verticale beweging om te pompen. Uiteindelijk kunnen de gebruikers hun spieren dus op verschillende manieren aanwenden.
Het voelt alsof er ruimte is voor onconventionele verrassingen in Z33. Deze machine is er hopelijk één van.
De Greenbox Barista heeft dus wel echt een connectie met het Z33-gebouw. Denken jullie dat het ook op een andere plek zou kunnen staan?
J: Ik vind het een geweldig object voor een nieuw kunstencentrum als Z33. Want de inrichting van dit gebouw is een ontwerptaak op zich. Je wilt er geen willekeurige automaat neerzetten. We vonden het een zeer interessante overweging dat elk onderdeel in dit gebouw een betekenisvolle interactie kan uitlokken. Onze automaat kan dus een functioneel kunstwerk zijn. Het geeft de bezoekers nog een extra verrassend moment, terwijl het toch ook gewoon koffie aanbiedt.
M: Het voelt alsof er ruimte is voor onconventionele verrassingen in Z33. Deze machine is er hopelijk één van.
Inspireert dit werk jullie om nog meer koffiemachines te maken?
J: Onze machine was vooral een goed vertrekpunt. Het is iets geworden dat er niet alleen goed uitziet, maar ook dagelijks gebruikt kan worden; dat is erg cool. Het vooruitzicht om het in gebruik te zien maakt ons erg trots.
Portretfoto Cream On Chrome door Marie Rime
Foto’s door Selma Gurbuz
