Z33

Jorden Boulet en Joke Hansen brengen paradijzen en woestijnen naar Hasselt

Deze zomer slaan VONK & Z33 de handen in elkaar voor de tentoonstelling van Jorden Boulet en Joke Hansen. Beiden zijn afgestudeerd aan de PXL-MAD en hebben sinds enkele jaren een atelier bij VONK. Ze tonen voor de eerste keer hun werk bij Z33.

         

Dag Jorden en Joke, fijn jullie samen te kunnen spreken. Kennen jullie elkaar al?

Jorden: Ik heb in 2018 mijn intrek genomen in de VONK-ateliers en daar zijn Joke en ik nu buren. We horen elkaar werken over de wanden heen.

Joke: Inderdaad, sindsdien hebben we inderdaad meer contact. Maar we volgen elkaars werk toch al een tijdje. We hebben bijvoorbeeld ook allebei gestudeerd aan de PXL-MAD.

VONK heeft jullie mee uitgenodigd voor deze tentoonstelling. Is dat een belangrijke plek voor jullie en wat doen jullie er precies?

Joke: Het is echt een plek voor jezelf waar je de deur kan dichttrekken en in je cocon kan kruipen. Ik probeer er dan ook zoveel mogelijk te werken. Daarnaast is het natuurlijk ook de ideale ontmoetings- en netwerkplaats. Hoewel de kunstdisciplines van de VONK-bewoners heel uiteenlopend zijn, zitten we toch allemaal in dezelfde sector. Dat zorgt niet enkel voor een verbondenheid, het is ook praktisch. Naast technische ondersteuning kunnen we ook bij elkaar terecht voor inhoudelijke feedback.

Naast technische ondersteuning kunnen we in VONK ook bij elkaar terecht voor inhoudelijke feedback.

Als ik het zo hoor, is het meer dan een atelier voor jullie?

Jorden: Ook voor mij gaat het verder dan gewoon een plek die ik kan huren. Het is een hele levendige kunstenwerkplaats met een 25-tal kunstenaars. Zoals Joke zegt, ontstaat er daardoor veel dialoog. Je bouwt er een netwerk uit en je kan meegenieten van elkaar. Als ik bijvoorbeeld een curator of professional uitnodig, dan ziet die persoon meteen ook het werk van mijn atelierbuurvrouw Joke. Ze moeten wel, je moet haar werkplek passeren om bij mij te komen (lacht).

Jullie spreken nu over een netwerk, maar kan je spreken van een Limburgs beeldende kunst landschap?

Jorden: Niet op dezelfde manier als Brussel, Gent of Antwerpen natuurlijk. Hier is bijvoorbeeld geen circuit rond een galerieën zoals in de grootsteden. Dat betekent dat het als kunstenaar moeilijker is om visibiliteit te creëren. Dat is enerzijds jammer, maar anderzijds merk je dat er de laatste jaren veel aan het bewegen is in Limburg. De projecten van VONK, Kunst in Open Ruimte… dat is een positieve vooruitgang.

Joke: Inderdaad. Toen ik afstudeerde was er helemaal niets. Dat is wel aan het veranderen. Mede dankzij samenwerkingen als deze, die helpen om ons zichtbaarheid te geven.

Jullie zien dus een mooie toekomst voor de Limburgse kunstenscene?

Joke: Ik heb de indruk dat veel afgestudeerden niet per se meer weg willen. Dat ze naar Brussel, Gent of Antwerpen moeten om een plaats te krijgen. Dat is goed voor Limburg.

Jorden: Wat me ook opvalt is dat de nieuwe generaties afgestudeerden heel ondernemend zijn. Ze beginnen gewoon zelf dingen te organiseren. Als je in Limburg studeert weet je dat het niet allemaal vanzelf gaat. Je moet zelf initiatief nemen. Ik denk wel dat we daarom hier soms een streepje voor hebben.

De laatste jaren is er veel aan het bewegen in Limburg.

Laten we het dan maar eens over jullie tentoonstelling hebben. Hoe is deze samenwerking begonnen?

Jorden: Het is gestart naar aanleiding van een atelierbezoek van drie Z33-curatoren in ons atelier. Bij mij was het curator Ils Huygens die mijn werk selecteerde, bij Joke was dat Silvia Franceschini.

 

En wat voor werk toon jij in Z33, Jorden?

Jorden: Ik werk altijd rond het idee van het paradijs. Visueel kan dat zich op heel verschillende manieren vertalen. Soms is dat een totaalinstallatie met materialen als zand, sculpturale elementen of geluid, soms is dat een reeks schilderijen in een strakke scenografie.

Ils interesseerde zich vooral in de referenties naar films die ik vaak in mijn werk gebruik. Na onze gesprekken besloot ik om verder te gaan op de reeks Apocalyps now rond de gelijknamige film. Een selectie daarvan zal in Z33 te zien zijn.

Waarom specifiek die film?

Jorden: De eerste prikkel ontstond puur omwille van het visuele. De openingsscène van die film begint fascinerend met een shot van palmbomen die worden gebombardeerd. Die explosie krijgt muzikale ondersteuning door het nummer The end van The Doors. Ik vond die scene zo intrigerend, dat het mij op het idee bracht om iets met die film te doen. Ik ben ‘m gaan herbekijken en analyseren. Daarna koos ik fragmenten om op basis daarvan weer nieuwe interpretaties in schilderkunst te maken.

 

Wat trok jou dan aan in het visuele?

Jorden: Je zit daar in een paradijselijk, prachtig landschap in Vietnam. Tegelijk zit je middenin de Vietnamoorlog. Dat vond ik een heel boeiend tegenstelling: het idyllische tegenover de gruwel. Daarnaast vind ik het meesterlijk in beeld gebracht door visuele associaties, de compositie van het extreme breedbeeld en het diverse kleurgebruik in de film.

Je vermeldt het paradijselijke, maar er zit inderdaad wel een duistere ondertoon in. Zowel in de film als in jouw werk…

Jorden: Klopt. De film werd als radicaal beschouwd. Het was natuurlijk een keiharde spiegel van wat er in die oorlog gebeurde en hoe men er mee om ging. Die ontmenselijking is vaak zichtbaar in verschillende aspecten: Bijvoorbeeld nazistische verwijzingen in de muziek van Wagner of quotes als “I love the smell of napalm in the morning” die het gebrek aan moraal en respect voor de inheemse bevolking duidelijk maken.

Je zit daar in een paradijselijk, prachtig landschap in Vietnam. Tegelijk zit je middenin de Vietnamoorlog. Dat vond ik een heel boeiend tegenstelling.

Hoe heb je dat kunnen vertalen naar het schilderdoek?

Jorden: Ik werk vaak met heel extreme kleuren. Als tegenstelling ben ik daarom veel meer met zwart aan de slag gegaan in deze reeks. Die combinatie vond ik goed passen bij de inhoud van de film. Het zwarte gegeven krijgt de overhand op dat kleurenspectrum. Op die manier krijgen die paradijselijke beelden een zekere zwaarte en ga je ze anders bekijken. Ik refereer in enkele werken letterlijk naar het medium film door de horizontale zwarte afbakening van de filmstill mee te schilderen.

In je ouder werk zat ook wel iets kitscherigs, als reactie op het elitaire in de schilderkunst. Ben je daar veel mee bezig?

Jorden: Ik vind dat als schilder een leuke vraagstelling. Schilderkunst heeft iets elitairs. In mijn opleiding was het technische aspect vaak zeer belangrijk. Mij noemden ze wel eens de nar van de schilderkunst omdat ik wilde exploreren wat allemaal mogelijk was, verder dan enkel met techniek bezig te zijn. Daarom schilderde ik bijvoorbeeld erg brutaal of gebruikte ik goedkoop behangpapier om er als schilder mee te spelen. Door er dan een schilderij voor te hangen, zorgde ik voor de gelaagdheid.

 

Ik zag een beetje een parallel bij jouw werk, Joke. Bevraag jij ook de schilderkunst met jouw shaped canvases?

Joke: Voor mij is het een bevraging van het schilderdoek als klassiek canvas. Het heeft te maken met restricties en grenzen die ik wil openbreken. Door te werken met diverse vormen, ga je schilderkunstig ook andere dingen doen dat je gewend bent. Het continu dialogeren met een ‘andere’ vorm voelt aan als steeds opnieuw een andere route nemen.

Is het een uitdaging om zo te werken?

Joke: Als je geen klassiek canvas kiest, kom je vanzelf verrassingen tegen: ineens zit je op de rand van het doek en moet je terug. Het zijn die ‘verrassingen’ die ik boeiend vind om beeldend mee te werken.

Ik vond het boeiend om het eens helemaal anders te doen dan ik gewend was.

Voel je dan meer vrijheid als je op die manier werkt?

Joke: Enerzijds heb je meer vrijheid, maar anderzijds leg je jezelf ook wel beperkingen op. Je kan niet zomaar eender wat op een shaped canvas zetten. Het werk dat ik in Z33 toon, is een oefening naar abstractie. Waar ik vroeger veel meer figuratie toeliet, zorgen die andere vormen er nu voor dat ik die vrijheid minder heb.

Je spreekt over de reis van het schilderen zelf. Hoe begon deze reis voor jou?

Joke: Ik heb samen met curator Silvia Franceschini gewerkt. Ik heb haar eerst laten kijken naar hoe mijn werk functioneert en wat zij daar interessant aan vond. Zij koos ervoor om mijn abstractere werken te tonen in een strakke opstelling. Dat was voor mij wel iets nieuws. Ik speel graag met formaten, terwijl zij een veel striktere manier van presenteren heeft. Ik vond het boeiend om het eens helemaal anders te doen dan ik gewend was.

Kan je dan echt spreken van een evolutie in jouw werk?

Joke: Ik heb nu het gevoel dat steeds verder durf gaan. Ook mentaal ben ik m’n grenzen aan het verleggen. Ik heb wel het gevoel dat ik snel evolueer, ook al krijg ik er niet meteen vat op wat er precies gebeurt. Maar dat vind ik net heel spannend.

Ik kan me ook voorstellen dat een muurschildering of een shaped canvas ook een andere manier van werken vraagt… was het moeilijk om die zaken te combineren?

Joke: Ik heb een aantal keuzes gemaakt die ik zowel in de muurschilderingen als in de shaped canvases aansnij. Je voelt wel dat ze bij elkaar passen. De titel van mijn tentoonstelling luidt ook between canyons & deserts. Tussen de ene plek en de andere en al het onverwachte wat er onderweg kan gebeuren.

 

Woestijnen, canyons, paradijzen.. dat klinkt allemaal heel exotisch. Jullie presenteren allebei in ieder geval geen Limburgse landschappen…

Jorden: En toch… Toen Luk Lambrecht langskwam in ons atelier, zag hij een groot werk van mij met een scène uit Scarface waar enkel palmbomen op te zien zijn. Hij is van Brussel en hij associeerde dat paradijselijke ook wel een beetje met de perceptie vanuit de rest van het land naar Limburg. Je hebt hier natuurlijk ook de mooie streken als de fruitstreek in Haspengouw, dat oogt ook wat exotisch. Die associatie had ik zelf nog niet gemaakt. Maar ik vond dat wel een leuke, boeiende vergelijking. Dat bracht het werk helemaal thuis.

Als je je niet meer kan verplaatsen, dan moet je het met films of je eigen verbeelding doen.

Joke: ik denk dat dat ook iets eigen is aan de blinde vlek waar we wonen. Dat we misschien nog meer dromen over hoe het ergens anders zou zijn. Dat was de afgelopen maanden extra relevant: als je je niet meer kan verplaatsen, dan moet je het met films of je eigen verbeelding doen.

Bedankt voor het gesprek. Het is boeiend om over jullie werk te praten, maar nog interessanter om ernaar te kijken. Dat kan vanaf donderdag 19 augustus in Z33.

Meer info via deze link.

 Foto’s door Lennert Berx